De onstuimige groei van zonnepanelen en de bijbehorende implicaties voor de verzekeringssector stonden centraal tijdens de Preventiedag 2019. In het pittoreske Koetshuis De Laar werden leden bijgepraat over de Scope 12, de vernieuwing van de VRKI, de laatste technologische ontwikkelingen op het gebied van GPS track & trace-systemen en de talrijke mogelijkheden van cameradetectie. “Technische ontwikkelingen gaan razendsnel. Wat vandaag nieuw is, kan morgen alweer achterhaald zijn.”
In mei volgend jaar wordt Scope 12 geïntroduceerd, een niet-bindende norm voor elektrische veiligheid, brandrisico en bouwkundige veiligheid van zonnepanelen. Maick Arendsen, senior Risicodeskundige bij Nationale-Nederlanden is lid van de werkgroep Scope 12. “Op dit moment weten we niet wat we verzekeren en welk risico we lopen.”
Ellende minimaliseren
Veel bedrijven schrijven nu hun eigen methode. Het Verbond zet in op een universele inspectiemethode. Scope 12 wordt de nieuwe norm en is bedoeld voor de inspectie van PV-systemen. Een gremia aan betrokkenen (verzekeraars, installateurs, inspecteurs) is ingeschakeld bij de vormgeving. “We willen de schades en de ellende die we elke dag tegenkomen minimaliseren en kwaliteit in de breedste zin borgen.”
Pioneersmarkt
“De groei van zonne-energie is kei- en keihard gegaan de laatste jaren. Als je door het platteland rijdt en alle boerderijen ziet, dan weet je dat de meeste bebouwing tegenwoordig voorzien is van een PV-installatie. Maar een groot deel daarvan zal niet goed verzekerd zijn.
Het is een markt waar ontzettend veel gepionierd wordt, waar elke dag nieuwe ontwikkelingen zijn en waar steeds grotere installaties worden geïnstalleerd.”
Spaghetti
De risico’s bij kleine installaties zijn net zo aanwezig als bij de grote installaties van bijvoorbeeld 6000 panelen. En vaak is de schade vele malen groter dan alleen de schade aan de installatie zelf. “Je ziet de meest gevaarlijke situaties. Kabels hangen als spaghetti onder de installaties. Of ze zijn gemonteerd op een schuin dak onder een boom. Bladeren, een grote rotzooi. Er hoeft maar een vlamboogje te ontstaan en er ontstaat brand.” Het is dan ook van essentieel belang om te controleren of er een vlamboogdetectie is geïnstalleerd en of er brandbare isolatie of brandbare achterwanden aanwezig zijn.
Plaksneeuw
In Scope 12 worden ook bouwkundige aspecten meegenomen. 80 procent van de fouten kunnen tijdens de installatie worden opgelost. Zo moet voorafgaand aan een installatie van een PV-systeem de kwaliteit van het dak worden beoordeeld. “Installateurs zijn van origine geen bouwkundige. Je ziet soms dat een gloednieuw systeem gemonteerd wordt op een dak waarvan de dakbedekking nog geen tien jaar meer meegaat. De vraag rijst dan hoe dit moet worden vervangen nadat de zonnepanelen erop liggen.”
Ook moet de constructieberekening meegewogen worden in de beslissing een PV-systeem aan te leggen. “Vooral platte daken geven problemen. Na een heftige sneeuwbui met plaksneeuw neemt het gewicht op het dak gigantisch toe. Het risico dat de dakconstructie het kan begeven wordt momenteel breed onderschat. Ik heb een distributiecentrum ontruimd zien worden na een heftige sneeuwbui. Om het dak van instorten te voorkomen, moesten er 56 pilaren worden bijgezet. Je kunt je voorstellen welke directe, maar vooral welke indirecte schade dat heeft veroorzaakt.”
Folders van de Gamma
De uitdaging voor de verzekeringsbranche wordt de komende jaren alleen maar groter. “De toename van zonnepanelen wordt alleen maar groter. Vergelijk je een luchtfoto van Nederland van nu met die van een jaar later, dan zie je al snel drie keer zoveel daken met een PV-installatie. 60 tot 80 procent van de installaties zal worden afgekeurd volgens nieuwe Scope 12. Bij de Gamma liggen folders om zelf zonnepanelen te installeren. Dat is enorm risicoverzwarend. De sector heeft lopen slapen.”
Bij de Gamma liggen folders om zelf zonnepanelen te installeren.
Inbrekers staan ook niet stil
De groei van PV-installaties of andere ontwikkelingen betekent een toename van het inbraakrisico. Rob van Nierop is werkzaam bij HDI Risk Consulting en betrokken bij de Verbeterde Risicoklasseindeling (VRKI). “We zijn offertemachines aan het worden.”
De VRKI 2.0, die in opdracht van het Verbond van Verzekeraars wordt beheerd door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), speelt een belangrijke rol bij het ontwerpen, opleveren en onderhouden van (gecertificeerde) beveiligingssystemen. Op 1 april 2019 verliep de overgangstermijn van de VRKI en mag alleen nog gebruik worden gemaakt van de VRKI 2.0, versie 2019. “Hierin is uiteraard inbraakschade van zonnepanelen opgenomen. Die is op de blauwe kaart snel terug te zien.
Bureaustoel
De VRKI blijkt een belangrijk instrument om beveiligingsrisico’s voor de sector te beoordelen. “Het is van belang dat verzekeraars een gevoel houden bij risico. Veel verzekeraars beoordelen het beveiligingsrisico vanaf hun bureaustoel. Daarmee zijn we offertemachines aan het worden. De aanwezigheid van bouwkundige en elektronische maatregelen zijn uiteraard essentieel voor een goede beveiliging, maar zonder organisatorische maatregelen werkt geen enkel beveiligingssysteem. Een zware vergrendeling en een goed functionerend alarm zijn belangrijk, maar als niemand het alarm aanzet werkt de beveiliging niet.” De beveiligingsfilosofie van het VRKI bestaat dan ook uit drie op elkaar volgende elementen: signaleren (“zien dat de inbreker binnenkomt”), vertragen (“voorkomen dat hij de buit pakt”) en een snelle reactie (“alarmopvolging”).
Bonaire
Ieder jaar moet de VRKI worden bijgesteld. “We analyseren trends en verwerken ze. Zo zijn ramkraakbeveiliging en schildetectie nieuwe fenomenen. Maar ook de private markt staat niet stil. “Op de bouwmarkt worden steeds betere elektronische beveiligingssystemen aangeboden. Maar de kwaliteit blijft minder goed dan de professionele alternatieven. De vraag is dus: hoe verwerk je dat in een polis? Alarmtransmissies verlopen tegenwoordig uiteraard niet meer via analoge lijnen, maar via internet. Maar als de stekker eruit valt, heb je geen beveiligingsinstallatie meer. Of je krijgt wel een alarm binnen op je mobiel, maar je zit op Bonaire. Het zijn allemaal uitdagingen voor de sector.”
Oproep
Rob van Nierop eindigt zijn betoog dan ook met een oproep aan de leden van het Verbond. “Het Verbond wil grip blijven houden om de beveiligingsrisico’s tot een minimum te beperken en hiervoor een zo effectief mogelijk instrument bieden. Maar gezien de ontwikkelingen in de brede zin van het woord, helpt input vanuit specialistische vakgebieden. Meldt u zich daarom om mee te helpen criminaliteitspreventie verder te helpen opbouwen. Want inbrekers staan ook niet stil.”
We zijn offertemachines aan het worden
Gestolen goederen kunnen worden gevolgd en opgespoord.
Wij vinden het terug
Eenmaal gestolen goederen kunnen met GPS track & trace-systemen worden gevolgd en opgespoord. Met de nieuwste technologie kan dat zonder kosten en met een gegarandeerde dekking, zelfs over de landsgrenzen heen. Remy de Jong van Skylab weet hoe.
Uitgefaseerd
Traditionele systemen om goederen te volgen zijn de track&trace-systemen. “Deze systemen worden op de bedrading van een voertuig aangesloten. De inbouw is zeer arbeidsintensief en het systeem is makkelijk te saboteren. Nog steeds worden deze oplossingen gebruikt in de markt.”
In 2015 zijn de autonome trackingssystemen in de markt gekomen. “Deze werken zonder draadjes. Je hoeft het niet in te bouwen, het is gemakkelijk te verstoppen en objecten kunnen heel creatief worden beveiligd. Een mooie vooruitgang, maar het grote nadeel is dat je een duur abonnement moet afsluiten voor een simkaart. Al deze technologie lijkt op GSM en werkt op 2G en op 3G. De komende jaren gaan deze systemen uitgefaseerd worden. 80 procent van de systemen die nu gecertificeerd zijn, zullen dan niet meer werken.”
Op grote afstand
Nu 4G er is en binnenkort 5G beschikbaar komt, komen er nieuwe, beter functionerende systemen als LTE-M en IoT (Internet of Things). “Het grote voordeel is dat deze technologie veel batterijefficiënter is. Systemen werken daardoor langer, de batterij kan tot vijf jaar zelfstandig blijven werken. Ook is de bereikbaarheid veel groter, waardoor er minder masten nodig zijn en het apparaatje op grote afstand gebruikt kan worden.”
Zelfs in containers
“Een interessante ontwikkeling is LoRaWan, dat staat voor Long Range Low Power. Het kent een aanzienlijk groter bereik dan mobiele telefoons. Mobieltjes kunnen maximaal over drie kilometer communiceren, terwijl LoRaWan tot wel 10 kilometer blijft communiceren.” Bovendien – de naam zegt het al – werkt dit systeem op een lage stroombehoefte. “Op een eenvoudig batterijtje functioneert LoRaWan maar liefst tien jaar. Het is kleiner, het is voordeliger en het heeft een hoger en dieper indoorbereik. Daarom kan het zelfs in containers werken.” Bijkomend voordeel is het kleine formaat (2,5x2,5x2,5 cm), waardoor het makkelijk te verstoppen is. Het grote nadeel van LoRaWan is echter dat er een netwerk nodig is. KPN heeft een netwerk aangelegd, maar daar hangen uiteraard kosten aan.
McDonalds
De meest interessante oplossing is dan ook volgens Remy de Jong The Things Network. Een community netwerk dat gebruikmaakt van de LoRaWan. “Vergelijk het met de gratis wifi van McDonalds. Een open netwerkstructuur met ‘gateways’ die elk een bereik tot 10 kilometer hebben. Die gateways, ontvangers, zijn gekoppeld aan het internet en iedereen mag er gratis gebruik van maken.”
Snelst groeiende netwerk ter wereld
The Things Network lijkt af te stevenen op een groot succes. Verspreid over de wereld zijn er inmiddels 9000 gateways geplaatst en er komen ongeveer honderd gateways per maand bij. “Het is het snelst groeiende netwerk ter wereld. Het mooie is dat het niet afhankelijk is van een provider. Je kunt zonder abonnementskosten sensoren inzetten die werken op zonne-energie en niet opgeladen hoeven te worden. Bovendien is het systeem bijzonder betrouwbaar, omdat het gebruikmaakt van meerdere toegangspunten. Die toegangspunten staan overal, dus ook grensoverschrijdende diefstal kan hiermee gemakkelijk worden opgespoord. Dit is door niemand meer tegen te houden.”
Exacte locatie
Door deze systemen uit te rusten met een zogeheten wifistiffer, een ontvangertje van de op locatie beschikbare wifistations, kunnen we ook indoor exact bepalen waar de gestolen goederen zich bevinden en wie deze heeft opgeslagen. Met deze combinatie kunnen we een terugvindpercentage van 99,9 procent garanderen. Kortom, we vinden het terug.”
Het algoritme bepaalt wat je ziet.
Een slim, wakend oog
Veranderende lichtspectrumOf het nu gaat om een risico op overval, inbraak, vandalisme, fraude of brand, maar ook om sociale controle of zelfs zorgondersteuning, cameradetectie biedt een slim, wakend oog. “Cameradetectie neemt een ontzettende vlucht”, aldus Wijnand van Loon van Automatic Signal.
Algoritme
“Het doel van cameradetectie is verificatie. Met een geverifieerd alarm, hoef je alleen beelden te bekijken als het nodig is. Achter videocontentanalyse werkt een algoritme. Je hoeft zelf niet continu live mee te kijken of mee te luisteren. Het algoritme bepaalt of er bijvoorbeeld een mens, een dier of een grasmaaierrobot op de beelden is te zien.”
Veranderende lichtspectrum
Camera’s kunnen ook worden ingezet voor brandbestrijding. “De camera detecteert het veranderende lichtspectrum bij een stijgende temperatuur.” En ook steeds meer zorginstellingen zetten camera’s in. “Met cameradetectie kan worden gecontroleerd of bijvoorbeeld de patiënt wel in bed ligt. Dat scheelt in arbeidsinzet.”
APG
Uiteraard is het van belang de APG mee te wegen bij de inzet van cameradetectie. “Je dient rekening te houden met het gerechtvaardigd belang, de noodzaak en de proportionaliteit. Dit moet vooraf getoetst worden. Je moet kunnen aantonen dat je de juiste technische en organisatorische maatregelen hebt genomen om persoonsgegevens te beveiligen en specificeren wie en waarom toegang heeft tot de beelden.”
Onmisbare schakel
Voldoet een bedrijf aan de eisen van wet- en regelgeving, dan gaat er een wereld van mogelijkheden open. Camera’s kunnen, klein als ze zijn, voor het menselijk oog gemakkelijk worden verborgen. Er kan letterlijk worden meegekeken door het oog van de dief. “Maar zonder menselijke opvolging bereik je nog niks. De beelden moeten worden doorgegeven aan de surveillant of politie. Zij zijn uiteindelijk de onmisbare schakel. Zij zijn degene die op heterdaad betrappen.”
Foto's: HesterHeleenFotografie
Politie is de onmisbare schakel.
Was dit nuttig?